Punt voor punt spelen

Het lijkt alsof je het steeds vaker hoort, het gaat wat minder goed bij een team en prompt geeft de televisiecommentator goedbedoeld advies: "punt voor punt spelen". Ik kan het mis hebben, eerst bij volleybal maar ik hoor het nu ook bij andere sporten.

Ik hoor het "punt voor punt spelen" natuurlijk ook in veel sportzalen waar de coach tijdens een time-out dit advies aan het team geeft. 

Alleen niet op de tennisbaan. Het advies is daar vijftien voor vijftien punten. Of tien voor tien punten. Of helemaal geen punt, maar voordeel, alsof 40-0 voorstaan geen voordeel is. De absurde puntentelling van tennis is uitgevonden door een valsspeler wat door Martijn de Koning hier komisch wordt uitgelegd.

Volgens mij is het advies "punt voor punt spelen" compleet onzinnig. De puntentelling gaat namelijk niet sneller dan punt voor punt. Je kan niet zomaar voor twee punten spelen of zo en halve punt voor halve punt is ook vreemd. De spelregels dwingen je om punt voor punt te spelen, daar is geen advies van een coach of televisiecommentator voor nodig. 

Ok, te kort door de bocht. 

Het idee achter het advies is natuurlijk dat je je niet druk maakt over alle punten die je nog moet maken en evenmin over alle punten die  zijn gemaakt. Je concentreert je je alleen op het hier en nu en het eerstkomende punt, op die manier raak je niet afgeleid. 

Dat idee is niet nieuw. Boeddha, waarschijnlijk een fervent volleyballer, beschreef het 2500 jaar geleden al als één van zijn kernpunten van zijn leer. ChatGBT beschrijft het als volgt:

De boeddhistische term voor "in het hier en nu zijn" is "mindfulness", wat in het Pali wordt aangeduid als "sati" (सति). Sati is een kernbegrip in het boeddhisme dat verwijst naar een bewuste en aandachtige aanwezigheid in het huidige moment. Het houdt in dat men zich volledig bewust is van gedachten, gevoelens, handelingen en het huidige moment zonder daarover te oordelen.

Sportpsychlogen beschrijven het als "ik en mijn taak" of als "Cirkel 1". Alleen, het valt nog niet mee om in het hier en nu zijn en je niet te laten afleiden. Iedereen die het wel eens heeft geprobeerd zal dat beamen. 

Zo zou ik wel eens willen weten waar de Nederlandse Dames waren tussen de 14-14 en 14-24 in de derde set tegen de Dominicaanse Republiek op de Olympische Spelen. Ik denk niet in het hier en nu. Het was "punt tegen na punt tegen" in plaats van punt voor punt. 

Het kan niet zoveel kwaad om een team eens op "mindfulness" te laten oefenen. 

De vaardigheid van concentreren in het hier en nu en punt voor punt is namelijk niet alleen handig voor volleybal, maar ook voor examens op school of concentratie op je werk. En natuurlijk ook handig voor andere sporten, behalve voor tennis, dus. Tenzij je een tiebreak speelt.